Zielony Smok - logo witryny

Czy Jahwe miał małżonkę?

Ryc. Wizerunek bogini Aszery (rys. Maciej Krzywcki)

Bóg miał w ST różne imiona. Wśród nich wymienia się Elohim (Bóg Potężny) oraz El Elyon (Bóg Najwyższy). W wielu miejscach, gdzie w oryginale hebrajskim użyto tych imion, a w tłumaczeniu pojawił się Bóg Najwyższy – nie zawsze chodziło o Jahwe. W ST był to Bóg El, a Elohim i Elyon były pierwotnie jego imionami.

El był najwyższym Bogiem w religii kananejskiej. Był ojcem boginii Anat i boga Baala, a mężem Aszery. Był stwórcą świata. Wyobrażano go sobie jako starca z siwą brodą, siedzącego na tronie.

Izraelici stopniowo utożsamiali Jahwe z bogiem El. Dlatego Jahwe przejął jego imiona, a opisy związane z kultem Ela (np. Rdz 14, 18) – Boga Najwyższego – stały się opisami związanymi z Bogiem Najwyższym Jahwe, włączonymi do ST.

Mimo, że Izraelici walczyli z wierzeniami w bóstwa pogańskie i zwalczali wszelkie wizerunki tych bóstw, wizerunki bogini Aszery były wyjątkiem. Aszery (pale z wizerunkami bogini) ustawiano nawet w Świątyni Jerozolimskiej obok ołtarza Jahwe 2 Krl 18,4 oraz 2 Krl 21,7 oraz 2 Krl 23,6 oraz w innych świątyniach. Gdy mordowano kapłanów Baala, kapłani Aszery byli oszczędzani (1 Krl 18,19.40).

W późniejszym okresie małżonka Jahwe stała się niepotrzebna, a nawet szkodliwa. Bóg Najwyższy, istota duchowa, nie powinien mieć małżonki. Ponadto reputacja Aszery nie była najlepsza. W jej świątyniach uprawiano prostytucję sakralną. Dlatego, ale tylko w Palestynie, uznano Aszerę za małżonkę Baala i wraz z nim zaczęto ją zwalczać jako boginię pogańską. W ten sposób Bóg Najwyższy ‘rozwiódł się’ z małżonką.

Mąż – Bóg, żona – bogini. Jak oni uprawiali seks? W chmurach?

Elohim występuje w Rdz1,1.26-27;3,5;31,13 Pwt 5,9;6,4 Ps 5,7;86,15;100,3

El Elyon występuje w Rdz 14,18; Lb 24,16; Iz 14,13-14

Czasopismo: Blog Zielonego Smoka

Artykuł: nr 96

Autor: Jacek Piechota