Zielony Smok - logo witryny

Wyjście z Egiptu – trasa

Wyjście Izraelitów z Egiptu
Ryc. Oficjalne trasy Wyjścia z Egiptu (rys. Maciej Krzywcki)

Trasy uznane

Relacja biblijna mówiąca o trasie Wyjścia jest dość mętna i nieprecyzyjna. Większości miejscowości nie da się zlokalizować. Uczeni bibliści opracowali kilka alternatywnych tras – niektóre z nich są przedstawione na obrazku. Wielu z nich na nim nie umieszczono.

Moja trasa

Zestawienie danych

Po pierwsze umieściłem zestaw wiadomości o trasie w tabeli. Miejscowości ponumerowałem, aby łatwiej było śledzić trasę wędrówki:

Trasa 1 Trasa 2 Data Uwagi
(*1) Ramses – (*2) Sukkot (Lb 33,5, Wj 12, 37)   15.I.1 (Lb 33,3) miesiąc Abib (Wj 13,4) 600 000 pieszych mężow pieszych prócz dzieci (Wj 12,37)
Wielkie mnóstwo cudzoziemców oraz owce, woły i olbrzymi dobytek (Wj
12,38)
430 lat w Egipcie (Wj 12,40)
Nie szli drogą do
ziemi filistyńskiej (Wj 13, 17)
Bóg prowadził okrężną drogą
pustynną ku Morzu Czerwonemu (Wj 13, 18)
Wyszli uzbrojeni
(Lb 33,1; Wj 13, 18)
Zabrali kości Józefa (Wj 13,19)
Pan szedł przed nimi jako słup obłoku albo jako słup ognia, aby
mogli iść w dzień i w nocy (Wj 13, 21)
Sukkot – (*3) Etam (położone na skraju pustyni) (Lb 33, 6,
Wj 13, 20)
     
Zawracają do (*4) Pi-Hachirot pomiędzy (*5) Migdol, a
morzem naprzeciw (*6) Baal-Sefon (Wj 14, 2, Lb 33,7)
    Bóg rozkazuje zawrócić aby oszukać Egipcjan (Wj 14,3). Obóz
przed (*5) Migdol (Wj 14,2, Lb 33,7)
Egipcjanie dopędzili obozujących nad morzem pod (*4)
Pi-Hachirot naprzeciw (obok) (*6) Baal-Sefon (Wj 14,9). Przeszli
przez morze (Wj 14, 22; Lb 33,8).
    Faraon wyrusza za Izraelitami. 600 rydwanów + wojownicy.
Bóg zatapia wojska faraona (Wj 14, 28)
Szli w kierunku pustyni (*7) Szur i przez pustynię (Lb
33,8; Wj 15,22)
    Szli trzy dni (Lb 33, 8; Wj 15,22). Przez 3 dni nie
znaleźli wody (Wj 15,22)
(*8) Mara (Wj 15,23; Lb 33,8)     gorzkie wody (Wj 15,23)
(*8) Mara – (*9) Elim (utożsamiane z Wadi-Gharandel) (Lb
33,9; Wj 15,27)
    W (*9) Elim oaza – 12 źródeł wody i 70 palm (Lb 33,8; Wj
15,27)
Wyszli z (*9) Elim. Rozbili obóz nad Morzem Czerwonym (Wj
15,27; Lb 33,10)
     
Od Morza Czerwonego do pustyni (*10) Sin (Lb 33,11; Wj
16,1). Pustynia (*10) Sin (pomiędzy (*9) Elim, a Synajem) – dziś
Debbet er-Ramleh (Wj 16, 1)
  15.II.1 (Wj 16,1) Przepiórki (Wj 16,13)
Zaczyna się manna (Wj 16, 14)
Wyruszyli z pustyni (*10) Sin i rozbili obóz w (*11) Dofka
(Lb 33,12).
Pustynia (*10) Sin – (*13) Refidim (Wj 17,1)   Tam zabrakło ludowi wody do picia (Lb 33, 14).
"Ja stanę przed tobą na Horebie" (Wj 17,6). Mojżesz
uzyskuje wodę ze skały (Wj 17,6). Nazwał to miejsce ‘Massa i
Meriba" (Wj 17,7. Walka z Amalekitami (Wj 17,8-13). Mojżesz
buduje ołtarz (Wj 17, 15).
Wyruszyli z (*11) Dofka i rozbili obóz w (*12) Alusz (Lb
33,13)..
Wyruszyli z (*12) Alusz i rozbili obóz w (*13) Refidim (Lb
33,14).
Wyruszyli z (*13) Refidim i rozbili obóz na pustyni (*14)
Synaj (Lb 33,15).
  III.1  
Pustynia (*14) Synaj   1.II.2 (Wj 40,17; Lb 9,1) Jetro teść Mojżesz przyszedł z żoną i synami do Mojżesza na
pustynię gdzie obozował (Wj 18, 5). Mojżesz sądzi ludzi (Wj 18,
13). Obozowali na pustyni. Rozbili obóz naprzeciw góry (*17) Synaj
(Wj 19,2). 3 dni na oczyszczenie + wypranie szat (Wj 19,10).
Dekalog (Wj 20,1-17). Zawarcie Przymierza (Wj 24,1-11). 40 dni i
nocy na górze (Wj 24,18).
Dnia 1 II miesiąca II roku, w
drugim roku po wyjściu z Egiptu Pan przemówił do Mojżesza na
pustyni Synaj (Lb 9,1; Wj 40,17).
1.I.2 Wzniesienie namiotu
14.I.2 Pascha
1.II.2 Spis ludności
Wyruszyli z pustyni (*14) Synaj (Lb 33,16)   22.II.2 Ruszyli (Lb 10,11). Wędrowali 3 dni (Lb 11,33). Towarzyszył
im obłok. Obłok zatrzymał się dopiero na pustyni (*18) Paran (Lb
10,11).
i rozbili obóz w (*15) Kibrot-Hattaawa (Lb 33,16).     Trujące przepiórki (Lb 11,33)
Wyruszyli z (*15) Kibrot-Hattaawa i rozbili obóz w (*16)
Chaserot (Lb 33,17; Lb 11,35).
     
Wyruszyli z (*16) Chaserot i rozbili obóz w (*17) Ritma (Lb
33,18). Pustynia (*18) Paran (Lb 12,16)
Od pustyni Sin aż po Rechob u wejścia
do Chamat (Lb 13, 21)
Negeb (Lb 13,17.22)
Hebron (Lb
13,22)
Dolina Eszkol (Lb 13, 22)
Przyszli na pustynię
Paran do Kadesz (Lb 13, 26).
IV.2 Od pustyni Sin aż po Rechob = cała Palestyna
od południa aż do północy.
Chamat – dolina między Hermonem a
Libanem.
Wędrowali 40 dni (Lb 13,25).  
Wyruszyli z (*17) Ritma i rozbili obóz w (*19) Rimmon-Peres
(Lb 33,19).
Wyruszyli z (*20) Rimmon-Peres i rozbili obóz w (*21)
Libnie (Lb 33,19).
Wyruszyli z (*21) Libny i rozbili obóz w (*22) Rissa (Lb
33,21).
Wyruszyli z (*22) Rissa i rozbili obóz w (*23) Kehelata (Lb
33,22).
Wyruszyli z (*23) Kehelata i rozbili obóz na górze (*24)
Szafer (Lb 33,23).
Wyruszyli od góry (*24) Szafer i rozbili obóz w (*25)
Charada (Lb 33,24).
Wyruszyli z (*25) Charada i rozbili obóz w (*26) Makelot
(Lb 33,25).
Wyruszyli z (*26) Makelot i rozbili obóz w (*27) Tachat (Lb
33,26).
Wyruszyli z (*27) Tachat i rozbili obóz w (*28) Terach (Lb
33,27).
Wyruszyli z (*28) Terach i rozbili obóz w (*29) Mitka (Lb
33,28).
Wyruszyli z (*29) Mitka i rozbili obóz w (*30) Chaszmona
(Lb 33,29).
Wyruszyli z (*30) Chaszmona i rozbili obóz w (*31) Moserot
(Lb 33,30).
Wyruszyli z (*31) Moserot i rozbili obóz w (*32)
Bene-Jaakan (Lb 33,31).
Wyruszyli z (*32) Bene-Jaakan i rozbili obóz w (*33)
Chor-Haggidgad (Lb 33,32).
Wyruszyli z (*33) Chor-Haggidgad i rozbili obóz w (*34)
Jotbata (Lb 33,33).
Wyruszyli z (*34) Jotbata i rozbili obóz w (*35) Abrona (Lb
33,34).
Wyruszyli z (*35) Abrona i rozbili obóz w (*36) Esjon-Geber
(Lb 33,35).
Wyruszyli z (*36) Esjon-Geber i rozbili obóz na pustyni
(*10) Sin, czyli w (*37) Kadesz (Lb 33, 36).
  I.40  
Wyruszyli z (*37) Kadesz i rozbili obóz na
górze (*38) Hor, na granicy ziemi Edomu (Lb 33,37; Lb 20,22).
    Amalekici ścgają Izraelitów aż do miejscowości Chorma (Lb
14,45)
1.V.40  Stosownie do rozkazu Pana wstąpił kapłan Aaron na
górę Hor i umarł tam w czterdziestym roku po wyjściu Izraelitów z
ziemi egipskiej, pierwszego dnia piątego miesiąca (Lb 33,38).
 Aaron liczył wówczas, gdy umarł na górze Hor, sto dwadzieścia
trzy lata (Lb 33, 39).
  Król Aradu, położonego na południe od ziemi Kanaan,
Kananejczyk, dowiedział się, że Izraelici nadciągają (Lb 33,40; Lb
21,1).
Izraelici zdobywają miejscowość Chorma (Lb 21,3).
Edom odmawa im przejścia (Lb 20,20).
Wyruszyli oni z góry (*38) Hor i rozbili obóz w (*39)
Salmona (Lb 33,41).
Od góry (*46) Hor szli w kierunku Morza
Czerwonego, aby obejść Edom (Lb 21,4).
  Jadowite węże (Lb 21,4-9)
Wyruszyli z (*39) Salmona i rozbili obóz w (*40) Punon (Lb
33,42).
   
Wyruszyli z (*40) Punon i rozbili obóz w (*41) Obot (Lb
33,43).
Rozbili obóz w (*49) Obot (Lb 21,10)    
Wyruszyli następnie z (*41) Obot i rozbili obóz w (*42)
Ijje-Haabarim, na granicy Moabu (Lb 33,44; Lb 21,11).
Ruszyli i zatrzymali się w dolinie potoku Zared (Lb 21,12)
Po drugiej stronie rzeki Arnon? (płynie przez pustynię i bierze
początek w kraju Amorytów). Arnon jest granicą między Moabitami a
Amorytami (Lb 21,13-14). (Od strony Waheb w Sufa i potoków Arnonu,
pochyłość potoków ciągnących się aż do miejsca Ar, przylegająca do
granicy Moabu (Lb 21,15).
  Ijje-Haabarim – na pustyni, na wschód od Moabu (Lb 21,11)
Wyruszyli z (*42) Ijjim i rozbili obóz w (*43) Dibon-Gad
(Lb 33,45).
Stamtąd udali się do Beer (Lb 21,16).
Z
Beer ruszyli do Mattany (Lb 21,18), z Mattany do Nachaliel, z
Nachaliel do Bamot (Lb 21,19). Z Bamot do doliny, która leży w
Ziemi Moabu obok góry Pisga, wznoszącej się nad pustynią (Lb
21,20).
Izraeli zajmują ziemie Amorytów od Arnonu aż po
Jabbok, aż do Jazer (kraj Ammonitów) (Lb 21,24).
Izraelici
zdobywają Jazer (Lb 21,32) i zawracają i idą do Baszan (Lb 21,33).
Izraelici zwyciężają wojska Baszanu pod Edrei (Lb 2,25).
  Beer = Studnia
Wyruszyli z (*43) Dibon-Gad i rozbili obóz w (*44)
Almon-Diblataim (Lb 33,46).
   
Wyruszyli z (*44) Almon-Diblataim i rozbili obóz na górach
Abarim, naprzeciw (*45) Nebo (Lb 33,47).
 
Wyruszyli z gór Abarim i rozbili obóz na równinach Moabu
nad Jordanem, naprzeciw (*48) Jerycha (Lb 33,48).
Ruszyli i rozbili namioty na równinach Moabu po drugiej
stronie Jordanu, naprzeciw Jerycha (Lb 22,1)
  Jozue zostaje wodzem. 40 rok, 11 miesiąc, 1 dzień miesiąca
Obozowali na równinach Moabu na Jordanem między (*46)
Bet-Hajeszimot i (*47) Abel-Szittim (Lb 33,49).
     

Nowa trasa

Opracowałem nową trasę, która znacznie lepiej opisuje wędrówkę Izraelitów.

Po pierwsze: Przyjąłem, że tłumacze pomylili Morze Czerwone z Morzem Śródziemnym. Widocznie Morze Czerwone tak bardzo było zakorzenione w tradycji, że nikomu nie wpadło do głowy, że może chodzić o Morze Śródziemne.

Po drugie: lepiej zgadzają się pustynie.

Po trzecie. W pewnym momencie Jetro – teść Mojżesza odwiedził go z rodziną na pustyni – musieli być blisko terenów zamieszkałych.

Jest bardzo prawdopodobne, że Kadesz i Kadesz-Barnea – to były dwie zupełnie różne miejscowości. Wtedy zgadzają się i opisy i odległości.

Pominąłem odnogę, którą wojsko powędrowało do Baszanu.

Mapa z trasami wyjścia z Egiptu
Ryc. Trasa wyjścia – mapa (rys. Jacek Piechota)
kolor niebieski – miejscowości pewne
kolor różowy – miejscowości niepewne
kolor zielony – trasa

Czasopismo: Blog Zielonego Smoka

Artykuł: nr 194

Autor: Jacek Piechota