Test osobowości
Przetestuj swoją osobowość!
Autorzy
Tekst, ankieta, ocena wyników: lek. med. Magdalena Patrycja Kolwas
HTML5, CSS3, JavaScript: Jacek Piechota
Osobowość i zaburzenia osobowości
Osobowością nazywamy wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie stabilności).
Jest to zespół względnie trwałych cech lub dyspozycji psychicznych jednostki, różniących ją od innych jednostek, inaczej jest definiowana jako charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno-przyrodnicze, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje.
Poprzez zaburzenia osobowości rozumiemy zatem obecność trwałych cech charakterologicznych danej osoby i utrwalonych wzorców postępowania, zachowania, relacji z innymi ludźmi i funkcjonowania w społeczności. Dotyczy to również przeżywania siebie i innych oraz stosunku do samego siebie i otoczenia. Powyższe cechy, ze względu na swoją jakość i ilość, utrudniają danej osobie prawidłowe funkcjonowanie społeczne, rodzinne i zawodowe (lub w zakresie edukacji) oraz uniemożliwiają lub hamują rozwój w tych obszarach. Są też często związane z subiektywnie przeżywanym cierpieniem. Zaburzenia osobowości według klasyfikacji psychiatrycznej ICD-10 to:
(…) głęboko zakorzenione i utrwalone wzorce zachowań, przejawiające się mało elastycznymi reakcjami na różnorodne sytuacje indywidualne i społeczne. Reprezentują one albo skrajne, albo znaczące odmienności w porównaniu z przeciętnym w danej kulturze sposobem spostrzegania, myślenia i odczuwania, a w szczególności – odnoszenia się do innych. Takie wzorce zachowania mają tendencje do trwałości i do obejmowania wielu zakresów unkcjonowania psychologicznego.
Aktualnie w międzynarodowej klasyfikacji psychiatrycznej (Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10) wyróżniane są następujące specyficzne zaburzenia osobowości:
- osobowość paranoiczna
- osobowość schizoidalna
- osobowość dyssocjalna
- osobowość chwiejna emocjonalnie
- osobowość histrioniczna
- osobowość anankastyczna
- osobowość lękliwa
- osobowość zależna
Przedstawię kryteria diagnostyczne powyższych zaburzeń wg klasyfikacji ICD-10 oraz przykładowy test pozwalający w przybliżeniu ocenić w kierunku, której nieprawidłowości kształtowała się nasza osobowość – testy diagnostyczne psychologiczne badające osobowość z większą dokładnością można wykonać jedynie w gabinecie psychologa. Do psychologa można się dostać na fundusz NFZ zgłaszając się do poradni psychologicznej odpowiednich placówek ze skierowaniem np. od lekarza rodzinnego.
- Osobowość paranoiczna
- Zaburzenie osobowości, w którym występuje chłód emocjonalny, wycofywanie się z kontaktów z innymi, wrogość, nadmierna podejrzliwość, nadmierna wrażliwość na lekceważenie i krytykę, niezdolność do wybaczania urazy
Kryteria diagnostyczne ICD-10
- wrażliwość na niepowodzenia i odrzucenie
- tendencja do długotrwałego przeżywania przykrości
- podejrzliwość, ujmowanie obojętnych działań otoczenia jako wrogich lub pogardliwych
- sztywne poczucie własnych praw
- podejrzenia dotyczące wierności (partnerów i przyjaciół)
- przecenianie własnego znaczenia
- pochłonięcie wyjaśnieniami wydarzeń
- Osobowość schizoidalna
- Typ osobowości cechujący się tendencją do izolowania się, niewytwarzania silnych związków oraz wycofywania się z kontaktów emocjonalnych i społecznych, uznawania ich za niepotrzebne. Przy dużej wewnętrznej wrażliwości wyrażanie uczuć jest ograniczone, co powoduje pozorny chłód i dystans uczuciowy. Pacjentów ze schizoidalnym zaburzeniem osobowości nie obchodzą ani pochwały, ani nagany. Często występuje u nich poczucie osamotnienia i niezrozumienia przez otoczenie, podejrzliwość, niemożność odczuwania przyjemności. Osoby cierpiące na to zaburzenie na ogół działają samotnie, często żyją w świecie marzeń i fantazji, są ambitne, sklonne do introspekcji, ekscentryczne.
Kryteria diagnostyczne ICD-10
- brak lub znikome działania służące przyjemności
- chłód emocjonalny
- ograniczona zdolność wyrażania emocji wobec innych
- niezainteresowanie pochwałami i krytyką
- brak zainteresowania doświadczeniami seksualnymi
- preferencja samotnictwa
- pochłonięcie introspekcją
- brak bliskich związków
- niewrażliwość wobec norm społecznych
- Osobowość dyssocjalna (psychopatia, osobowość antyspołeczna)
- Zaburzenie struktury osobowości o charakterze trwałym, dotyczące 2 – 3% każdego społeczeństwa. Zaburzenie to wiąże się z obecnością trzech deficytów psychicznych: lęku, uczenia się i relacji interpersonalnych.
- deficyt lęku – defekt emocjonalny polegający na braku przyswajania odruchów moralnych i braku empatii
- deficyt uczenia się – dominujące w typie impulsywnym zachowania agresywne
- upośledzenie związków – relacje oparte na przydatności innych do własnych celów, płytkie związki – dominujące w typie kalkulatywnym, ignorowanie konwencji społecznych
- cierń psychopatyczny – zubożone życie psychiczne, kompensowane przez narcyzm – wyczulenie na przejawy niedoceniania
Kryteria diagnostyczne ICD-10
- nieliczenie się z uczuciami innych
- lekceważenie norm
- niemożność utrzymania związków
- niska tolerancja frustracji i próg wyzwalania agresji
- niezdolność przeżywania poczucia winy i uczenia się (kary)
- skłonność do obwiniania innych
- Osobowość chwiejna emocjonalnie
- ICD-10 wyróżnia dwa typy:
- Osobowość chwiejna emocjonalnie typ impulsywny
- Osobowość chwiejna emocjonalnie typu borderline
- Osobowość chwiejna emocjonalnie typ impulsywny
- Zaburzenie osobowości, w którym występuje wzorzec zachowań gwałtownych, przy braku przewidywania ich konsekwencji.
Kryteria diagnostyczne ICD-10
- niestabilność emocjonalna
- brak kontroli działań impulsywnych
- wybuchy gwałtownych zachowań
- tysiące myśli w głowie
- ochota wyżycia się na innych
- duże napięcie w sobie
- wroga postawa
- wrogie spojrzenia na ludzi
- nienawiść
- Osobowość chwiejna emocjonalnie typu borderline (pograniczne zaburzenie osobowości, osobowość borderline, BPD)
- Typ osobowości charakteryzujący się wahaniami nastroju, napadami intensywnego gniewu, niestabilnym obrazem siebie, niestabilnymi i naznaczonymi silnymi emocjami związkami interpersonalnymi, silnym lękiem przed odrzuceniem i gorączkowymi wysiłkami mającymi na celu uniknięcie odrzucenia, działaniami autoagresywnymi oraz chronicznym uczuciem pustki (braku sensu w życiu). Zapadalność na osobowość borderline wynosi około 1–2%. Zaburzenie wymaga wielokierunkowego leczenia, psychoterapii, a niekiedy też hospitalizacji.
Kryteria diagnostyczne ICD-10
Dla typu borderline muszą wystąpić co najmniej trzy spośród cech wymienionych przy typie impulsywnym oraz co najmniej dwie spośród poniższych:
- zaburzenia w obrębie i niepewność co do obrazu ja (self image) oraz celów i wewnętrznych preferencji (włączając seksualne)
- dążenie ku byciu uwikłanym w intensywne i niestabilne związki, prowadzące często do kryzysów emocjonalnych
- nadmierne wysiłki uniknięcia porzucenia
- powtarzające się groźby lub działania o charakterze autoagresywnym (self-harm)
- chroniczne uczucie pustki
- Histrioniczne zaburzenie osobowości (osobowość histrioniczna, zaburzenie osobowości histrionicznej, łac. histrio
– aktor) - Zaburzenie osobowości, w którym występuje wzorzec zachowań zdominowany przesadnym wyrazem emocjonalnym, teatralnością zachowań, staraniami o zwrócenie na siebie uwagi i prowokacyjną seksualnością.
Kryteria diagnostyczne ICD-10Do rozpoznania zaburzenia muszą być spełnione co najmniej trzy poniższe kryteria:
- teatralność
- sugestywność
- płytka uczuciowość
- poszukiwanie docenienia (bycie w centrum)
- niestosowna uwodzicielskość
- koncentracja na atrakcyjności fizycznej
- Osobowość anankastyczna (osobowość obsesyjno-kompulsyjna)
- Zaburzenie osobowości, w którym występuje wzorzec zachowań zdominowany dbałością o porządek, perfekcjonizmem, kontrolą umysłową i w kontaktach interpersonalnych, kosztem elastyczności, otwartości i efektywności.
Kryteria diagnostyczne ICD-10
Do rozpoznania zaburzenia spełnione muszą być co najmniej trzy spośród poniższych warunków:
- nadmiar wątpliwości i ostrożności
- pochłonięcie przez szczegóły, regulaminy, inwentaryzowanie, porządkowanie, organizowanie lub schematy postępowania
- perfekcjonizm (przeszkadza w wypełnianiu zadań)
- nadmierna sumienność z zaniedbaniem przyjemności i relacji interpersonalnych
- pedanteria, uległość wobec konwencji społecznych
- sztywność i upór
- irracjonalne sądzenie, że inni dokładnie podporządkują swe działania sposobom działania pacjenta lub nieracjonalna niechęć do przyzwalania innym na działanie
- natarczywe, niechciane myśli i impulsy
- Osobowość unikająca (lękliwa) (łac. personalitas anxifera, ang. avoidant personality)
- Zaburzenie osobowości, w którym na pierwszy plan wysuwają się trudności w kontaktach społecznych i unikanie ich (skrajna introwersja), mimo dążenia do bycia akceptowanym i pragnienia relacji interpersonalnych oraz zaniżona nieprawidłowa samoocena (większość przypadków). W odróżnieniu od osobowości schizoidalnej, w przypadku osobowości unikającej przeżywane jest cierpienie z powodu braku umiejętności wiązania się z innymi ludźmi i wycofywania się.
Osoby dotknięte tym zaburzeniem wykazują chroniczną postawę unikającą wobec ludzi, ryzykownych sytuacji i wyzwań, popadają w społeczną izolację. Wynika to z nadmiernej wrażliwości, zwłaszcza z nieradzenia sobie z przejawami odrzucenia, upokorzenia lub poczuciem wstydu. Unikanie związków z innymi ludźmi jest konsekwencją przewidywania, że zostanie się upokorzonym lub odrzuconym; jedynie przejawy bezwarunkowej akceptacji umożliwiają nawiązanie bliższych relacji interpersonalnych.Kryteria diagnostyczne ICD-10
Aby osobowość mogła być zakwalifikowana jako unikająca, konieczne jest spełnienie ogólnych kryteriów zaburzeń osobowości (F60) i dodatkowo co najmniej cztery z następujących:
- stałe napięcie i niepokój
- poczucie nieatrakcyjności indywidualnej
- koncentracja na krytyce
- niechęć do wchodzenia w związki
- ograniczony styl życia – zapewnianie sobie fizycznego bezpieczeństwa,
- unikanie kontaktów społecznych z obawy przed krytyką, brakiem akceptacji, odrzuceniem
- Zaburzenie osobowości zależnej (ang. dependent personality disorder; dawniej: asteniczne zaburzenie osobowości – ang. asthenic personality disorder)
- Zaburzenie osobowości typu C (zaburzenie obawowo-lękowe), w którym występuje przesadna potrzeba bycia pod opieką, prowadząca do zachowań nacechowanych uległością oraz strachem przed opuszczeniem. Osoba dotknięta tym problemem zdrowotnym charakteryzuje się unikaniem podejmowania ważnych decyzji dotyczących swojego życia, wykazuje chęć przekazania odpowiedzialności za nie swojemu otoczeniu. Towarzyszy temu ciągła obawa przed popełnieniem błędu i związana z nią bierność.
Kryteria diagnostyczne ICD-10
- pozwalanie innym na przejmowanie odpowiedzialności za swoje decyzje
- podporządkowywanie potrzeb potrzebom innych
- niechęć do stawiania wymagań osobom, od których jest się zależnym
- obawa przed niezdolnością do zatroszczenia się o siebie wynikająca z osamotnienia, powodujące dyskomfort
- obawa przed opuszczeniem
- ograniczona zdolność podejmowania decyzji bez radzenia się innych
Test osobowości
Odpowiedz na każde z poniższych pytań TAK lub NIE. Po kliknięciu przycisku ‘Oblicz’- jeśli zostały udzielone odpowiedzi na wszystkie pytania – otrzymasz wynik, który będzie można wydrukować po przyciśnięciu przycisku ‘Wydrukuj’.
Poniższy test – chociaż nie jest testem ściśle medycznym – w większości przypadków dość dokładnie określa strukturę osobowości, o ile uczciwie i szczerze odpowiesz na wszystkie pytania.
Jeśli wynik testu zaniepokoi Cię – powiedz o tym swojemu lekarzowi domowemu lub odwiedź poradnię psychologiczną.
Test jest przeznaczony głównie dla osób dorosłych o uformowanej osobowości.
Test jest przeznaczony zarówno dla kobiet jak i dla mężczyzn. W teście – dla uproszczenia składni – używany jest rodzaj męski. Nie jest to przejawem dyskryminacji płciowej czy antyfeminizmu. Jeśli pytanie jest przeznaczone tylko dla jednej z płci (jest to zaznaczone w pytaniu), jeśli jesteś mężczyzną – odpowiedz ‘NIE’.
W przypadku, gdy pytanie nie odpowiada Twojej sytuacji, np. pytanie jest o związek lub partnera, a ty nie jesteś w związku, możesz wziąć pod uwagę ostatni swój związek albo wyobrazić sobie sytuację hipotetyczną.
Wyniki testu nie są zapamiętywane ani po stronie przeglądarki ani po stronie serwera.
Autorzy testu dołożyli wszelkich starań by informacje zawarte w tym teście były możliwie kompletne, rzetelne i prawdziwe. Nie przyjmują i nie ponoszą jednak żadnej odpowiedzialności ani za wykorzystanie tych informacji, ani za wyniki testu, ani za ewentualne naruszenie praw autorskich lub patentowych spowodowane ich zamieszczeniem, ani za ewentualne straty lub szkody (w tym psychiczne) wynikłe z wykorzystania tych informacji.
Test wykonujesz wyłącznie na własną odpowiedzialność.